มัสยิดบีบี คานิม ในซามาร์คานด์ แห่งประเทศอุซเบกิสถาน
มัสยิดแห่งนี้ชื่อว่า มัสยิดบีบี คานิม (Bibi Khanym Mosque) ตามชื่อของมเหสีเอก เริ่มสร้างในปี ค.ศ. 1399 หลังจากที่ท่านติมูร์รบชนะสามารถพิชิตนครเดลีของอินเดีย ได้กวาดต้อนผู้คน ช่างฝีมือ ช้างม้าวัวควาย ทรัพย์สินต่าง ๆ กลับซามาร์คานด์ และได้บัญชาการสร้างมัสยิดที่มีขนาดใหญ่ที่สุดสวยที่สุดกว่าประเทศใด ๆ ที่เคยเห็นมา เพื่อให้เป็นมัสยิดประจำนคร ในการก่อสร้างต้องอาศัยช้าง 95 เชือกเพื่อลากหินอ่อนและสิ่งของเครื่องใช้ต่าง ๆ ใช้เวลา 5 ปีในการก่อสร้าง เมื่อติมูร์กลับมาจากการรบ พบว่ามัสยิดมีขนาดใหญ่ไม่พอเลยเกิดความรู้สึกผิดหวัง จึงสั่งให้รื้อประตูทางเข้าแล้วสร้างใหม่ให้สูงใหญ่กว่าเดิมอีก
ประตูทางเข้ามีความสูงถึง 35 เมตร กว้าง 18 เมตร นับว่าป็นสิ่งก่อสร้างที่สูงที่สุดในโลกอิสลามสมัยนั้น สังเกตขนาดของคนเมื่อเทียบกับขนาดประตู
มัสยิดแห่งนี้มีขนาดสูงใหญ่มาก แต่สร้างโดยปราศจากความรู้ทางวิศวกรรม ทำให้มัสยิดไม่สามารถรับน้ำหนักของตัวเองได้ ไม่นานก็เริ่มเกิดรอยร้าวขึ้นทั่วและค่อย ๆ พังลงมาทีละนิด จนใช้การไม่ได้เป็นเวลาหลายร้อยปี และพังลงมาจากแผ่นดินไหวในปี ค.ศ. 1897 จนเมื่อปลายศตวรรษที่ 20 นี้เองที่มีการบูรณะซ่อมแซมมัสยิดแห่งนี้ให้กลับมาดูดีอีกครั้ง ถึงแม้ว่าจะยังคงเห็นร่องรอยของความชำรุดทรุดโทรมอยู่ภายในก็ตาม
ภายในมีโดยรอบสามด้านประกอบด้วยโดมขนาดใหญ่ มีทั้งโดมลูกฟูกและโดมเรียบ ที่ฐานโดมประดับด้วยอักษรอาหรับจากพระคัมภีร์อัลกุรอาน ดูเหมือนลวดลายเรขาคณิตมากกว่าภาษาอาหรับ เขียนในแนวตั้งเพื่อสอดรับกับทุกอย่างในมัสยิดแห่งนี้ที่สูงชะลูดหมด
มัสยิดแห่งนี้จะหันหน้าไปทิศตะวันออก
ภายในมีแท่นหินอ่อนสำหรับพระคัมภีร์อัลกุรอาน ชาวบ้านเชื่อกันว่าหญิงใดคลานลอดใต้แท่นนี้จะมีลูกดก
อีกหนึ่งเสาหลักของสุดยอดสถาปัตยกรรมซามาร์คานด์ คือสุสานชาคี-ซินดา (Shakhi-Zinda necropolis)
เมื่อเทียบกับอีกสามเสาหลักที่เหลือ ที่นี่คงต้องเรียกว่าจิ๋วแต่แจ๋ว เพราะไม่ได้มีขนาดใหญ่โตอลังการ แต่วิจิตรงดงามด้วยรายละเอียด ที่แห่งนี้เคยที่เป็นสถานที่สำคัญที่สุดในเอเชียกลางของศาสนาอิสลาม เคยเป็นที่แสวงบุญของชาวมุสลิมจากที่ต่าง ๆ
สุสานแห่งนี้ได้รับฉายาว่าถนนแห่งผู้วายชนม์ (Avenue of the Dead) เพราะเป็นเส้นทางเดินเหมือนซอยแคบ ๆ สองข้างเป็นอาคารแบบอิสลามที่ประดับประดาด้วยกระเบื้องเคลือบโมเสกสีฟ้า อย่างสวยงามไม่มีที่ใดเทียบได้ในเอเชียกลาง
ที่มา: https://cherokee.exteen.com
ภาพ: ไฟล์อินเทอร์เน็ต