ท่านั่งรับประทานอาหาร แบบฉบับท่านนบี

ท่านนั่งรับประทานอาหารโดย งอเข่าสองข้างและให้ฝ่าเท้าซ้ายอยู่บนหลังเท้าขวา เป็นการแสดงความนอบน้อมต่อผู้เป็นเจ้าที่ยิ่งใหญ่ แสดงมารยาทที่ดีต่อหน้าพระองค์ ให้เกียรติต่ออาหารและผู้ที่ร่วมรับประทาน...

 

ท่านนบีมุฮัมมัด ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม กล่าวว่า “ฉันรับประทานอาหารเช่นเดียวกับบ่าวทาส” โดยที่ท่านนั่งชันเข่าขณะรับประทานอาหาร (เศาะเฮียหฺมุสลิม 148/2044)

มีรายงานว่าท่านนั่งรับประทานอาหารโดย งอเข่าสองข้างและให้ฝ่าเท้าซ้ายอยู่บนหลังเท้าขวา เป็นการแสดงความนอบน้อมต่อผู้เป็นเจ้าที่ยิ่งใหญ่ แสดงมารยาทที่ดีต่อหน้าพระองค์ ให้เกียรติต่ออาหารและผู้ที่ร่วมรับประทาน 
ท่านี้ถือเป็นท่าที่มีประโยชน์มากที่สุดท่าหนึ่งในการรับประทานอาหาร เนื่องจากอวัยวะต่าง ๆ ในการย่อยอาหารได้เรียงตัวกันอย่างเป็นธรรมชาติตามที่อัลลอฮฺได้กำหนดไว้ จึงเป็นการดีที่สุดสำหรับมนุษย์ที่จะรับประทานอาหารโดยให้อวัยวะต่าง ๆ อยู่ตามตำแหน่งของมันอย่างถูกต้อง
และท่านนบีมุฮัมมัด ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ยังได้กล่าวอีกว่า “จงอย่ารับประทานขณะที่ท่านกำลังนอนตะแคงอยู่” (เศาะเฮียหฺบุคอรี 5398) ซึ่งเป็นอิริยาบทที่แย่ที่สุดในการรับประทานอาหาร

 เนื่องจากระบบร่างกายจะเบียดเสียดกัน ทำงานไม่สะดวก กระเพาะไม่ได้อยู่ในลักษณะธรรมชาติของมันโดยถูกเบียดอยู่ระหว่างท้องกับพื้นดิน รวมถึงอวัยวะย่อยอาหารอื่น ๆ และอวัยวะที่ใช้ในการหายใจด้วย

 

สุนนะฮฺในการรับประทานอาหาร ของท่านนบี (ซ.ล.)

การใช้มือรับประทานอาหาร

การรับประทานอาหารด้วยมือเป็นสุนนะฮฺของท่านนบีมุฮัมมัด (ศ็อลฯ) และยังส่งเสริมให้เลียนิ้วภายหลังรับประทานอาหารเสร็จ หลักฐาน

หลักฐานที่หนึ่ง
ท่านกะอฺบ์ บุตรของมาลิกเล่าว่า:

كان رسول الله صلى الله عليه وسلم يأكل بأصابعه الثلاث و يلعقهن

ความว่า "ปรากฏว่าทานรสูลุลลอฮฺรับประทานโดยใช้สามนิ้ว (หลังจากประทานเสร็จแล้ว)

ท่านรสูลจะเลียนิ้วทั้งสาม" (บันทึกโดยติรฺมิซีย์)

บางหะดีษก็ระบุว่าท่านนบีรับประทานอาหารทั้งห้านิ้ว

 
หลักฐานที่สอง 

ท่านอนัส เล่าว่า:

" كان النبي صلى الله عليه وسلم إذا أكل طعاما لعق أصابعه الثلاث " 
ความว่า "ปรากฏว่าท่านนบีมุหัมมัดรับประทานอาหารเสร็จแล้วจะเลียนิ้วทั้งสาม"  (บันทึกโดยติรฺมิซีย์)

นิ้วทั้งสามได้แก่ นิ้วหัวแม่มือ,นิ้วชี้ และนิ้วกลาง) โดยท่านนบีให้เหตุผลซึ่งถูกระบุให้หะดีษบทอื่นว่าข้าวนั้นมีบะเราะกะฮฺ (ความจำเริญ) แต่เราไม่รู้เม็ดไหนมีความจำเจิญ ดั่งนั้นจึงต้องรับประทานข้าวให้หมดทุกเม็ดนั่นเอง

การกินข้าวกับถาดถือเป็นสุนนะห์ 

หลักฐาน

1.ท่านอะบูดาวูด  รายงานจากท่านญาบิร  

‏أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ‏ ‏صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ‏ أَخَذَ بِيَدِ ‏ ‏مَجْذُومٍ ‏ ‏فَوَضَعَهَا مَعَهُ فِي الْقَصْعَةِ  

‏ كُلْ ثِقَةً بِاللَّهِ وَتَوَكُّلًا عَلَيْهِ ‏ وَقَالَ 

ความว่า "แท้จริงท่านร่อซูลุลลอฮ์  ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม  ได้จับมือผู้เป็นโรคเรื้อน  แล้วจับวางมือนั้นพร้อมกับท่านนบีในถาดหนึ่ง  และกล่าวว่า  ท่านจงรับประทานโดยไว้วางใจต่ออัลเลาะฮ์และมอบหมายต่อพระองค์เถิด" (3424) ฮะดิษซอฮิหฺ

ฮะดิษนี้ชี้ให้เห็นว่าท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม มีความนอบน้อมถ่อมตนในการร่วมรับประทานอาหารถาดเดียวกันกับผู้ที่ถูกบะลาและชี้ให้เห็นว่าการรับประทานพร้อมกับผู้ที่ได้รับบะลาในถาดเดียวกันนั้นเป็นที่อนุญาต  แล้วบุคคลที่ปกติย่อมอนุญาตและเป็นซุนนะฮ์ยิ่งกว่า  

 
2.ท่านอิมามอะห์มัด ได้รายงานจากท่านอิบนุอับบาสความว่า

عَنْ النَّبِيِّ ‏ ‏صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ‏ ‏أَنَّهُ قَالَ كُلُوا فِي ‏ ‏ الْقَصْعَةِ ‏ ‏مِنْ جَوَانِبِهَا وَلَا تَأْكُلُوا مِنْ وَسَطِهَا فَإِنَّ الْبَرَكَةَ تَنْزِلُ فِي وَسَطِهَا

ความว่า  จากท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม  ท่านได้กล่าวว่า  พวกท่านจงรับประทานในถาดหนึ่งจากบรรดาด้านข้างของมัน  และพวกท่านอย่ารับประทานจากตรงกลางของมัน  เพราะความสิริมงคลจะลงมาตรงกลางถาด" (2313) ท่านอิมามอัสสะยูฏีย์กล่าวว่า "ฮะดิษนี้ฮะซัน" ไว้ในหนังสืออัลญาเมี๊ยะอัศศ่อฆีรของท่านในฮะดิษที่ (6399)

3.ท่านอัตติรมีซีย์  ได้กล่าวรายงานว่า

عَنْ عَائِشَةَ ، قَالَتْ : كَانَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم يَأْكُلُ الطَّعَامَ فِي سِتَّةٍ مِنْفَجَاءَ أَعْرَابِيٌّ ، فَأَكَلَهُ بِلُقْمَتَيْنِ ، فَقَالَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم : لَوْ سَمَّى لَكَفَاكُمْ أَصْحَابِهِ

ความว่า   จากท่านหญิงอาอิชะอ์  ร่อฏิยัลลอฮุอันฮา  ท่านนางได้กล่าวว่า  "ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม  รับประทานอาหารกับซอฮาบะฮ์ 6 คน  ดังนั้นมีชายชนบทคนหนึ่งได้มา  แล้วร่วมรับประทานอาหาร 2 คำ (แบบมากๆ)  ท่านร่อซูลุลลอฮ์ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม  จึงกล่าวว่า  หากเขากล่าวบิสมิลลาฮ์  แน่นอน  อาหารก็จะเพียงพอแก่พวกท่าน" (1781) ท่านอัตติรมีซีย์กล่าวว่า ฮะดิษฮะซันซอฮิห์

ดุอาอฺรับประทานอาหาร

اََللّهُمَّ بَاِركْ لَنَا فِيمَا َرَزْقتَََنَا َوِقَِنَا عَدابَ النََّاِر

ความว่า : ข้าแด่อัลลอฮฺ ได้โปรดประทานความเพิ่มพูนให้แก่เรา ในสิ่งที่พระองค์ท่านได้ประทานเป็นปัจจัยยังชีพแก่เรา และได้โปรดพิทักษ์คุ้มครองเราให้พ้นจากการลงโทษของไฟนรก

ดุอาอฺหลังจากรับประทานอาหาร

الحَمْدُ لله اَّلدِيْ أطَْعَمَنَا وَسقَا نَا َوجَعَلَنَا مُسْلِمين

ความว่า : มวลการสรรเสริญเป็นสิทธิแด่อัลลอฮฺ ซึ่งได้ให้เรารับประทานอาหาร และได้ให้เราดื่มน้ำ และได้ดลบันดาลให้เราเป็นมุสลิม