จำเป็นที่เราจะต้องให้การดูแลเอาใจใส่ ปรับปรุง ซ่อมแซม พัฒนา ยกระดับบ้านของเราให้มีคุณภาพทั้งที่เป็นเรื่องรูปธรรมวัตถุภายนอก และเรื่องที่เป็นนามธรรม
เปลี่ยนบ้านให้เป็นสวรรค์ของเรากันเถอะ
บ้าน เป็นสถานที่ ที่สำคัญแห่งหนึ่งของการดำรงชีวิตของมนุษย์ อัลลลอฮฺ (ซ.บ.) ทรงดำรัสไว้ในซูเราะฮฺ อันนะห์ล โองที่ 8 ความว่า
ท่านอิบนิกะษีร กล่าวว่า “อัลลอฮฺทรงกล่าวถึงความโปรดปรานอันยิ่งใหญ่ ประการหนึ่งที่ทรงประทานแก่ปวงบ่าวทั้งหลาย นั่นก็คือทรงทำให้บ้านเป็นที่พักอาศัย พักผ่อนนอนหลับ ปฏิบัติภารกิจส่วนตัว อีกทั้งประกอบกิจกรรมต่าง ๆ ที่เป็นประโยชน์แก่สมาชิกของครอบครัว”
ดังนั้น จำเป็นที่เราจะต้องให้การดูแลเอาใจใส่ ปรับปรุง ซ่อมแซม พัฒนา ยกระดับบ้านของเราให้มีคุณภาพทั้งที่เป็นเรื่องรูปธรรมวัตถุภายนอก และเรื่องที่เป็นนามธรรม อันหมายถึงคุณธรรม จริยธรรม และความดีต่าง ๆ ของสมาชิกทุกคนในครอบครัว ทั้งนี้เพื่อให้ครอบครัวของเรามีบรรยากาศอบอวลไปด้วยกลิ่นไอแห่งความดี ความรัก ความอบอุ่นและความสิริมงคล ประดุจสวนสวรรค์เลยทีเดียว
5 วิธีทำบ้านให้เป็นสวรรค์
- เริ่มครอบครัวตามหลักการอิสลาม
- สร้างศรัทธาในครอบครัว
- บ้าน ... สังคมแห่งการเรียนรู้
- ปลูกฝังมารยาททางสังคมและการอยู่ร่วมกัน
- คุณธรรม จริยธรรมนำครอบครัว
หนึ่ง : เริ่มครอบครัวตามหลักการอิสลาม ด้วยการ
1. เลือกคู่ครองที่ดีที่ ท่านรอซูลุลลอฮฺ (ซ.ล.) กล่าวว่า
1.1 ความว่า : ผู้หญิงจะถูกแต่งงานเนื่องด้วยสาเหตุ สี่ประการ ทรัพย์สิน วงศ์ตระกูล ความสวย และศาสนาของเธอ ท่านจงเลือกผู้ที่มีศาสนา (รายงานโดย บุคคอรีย์)
1.2 ความว่า : โลกดุนยา คือสิ่งประดับประดา และสิ่งประดับประดาที่งดงามที่สุด คือภรรยาที่ดี (รายงานโดยมุสลิม)
1.3 ความว่า : ท่านจงมีหัวใจที่รู้จักขอบคุณอัลลอฮฺ มีลิ้นที่ระลึกถึงพระองค์ตลอดเวลา และมีภรรยาที่คอยช่วยเหลือท่านในเรื่องอาคีเราะฮฺ (รายงานโดย อะฮฺมัด)
1.4 ความว่า : ศรีภรรยาที่คอยช่วยเหลือท่าน ทั้งเรื่องดุนยา และเรื่องศาสนา คือขุมทรัพย์อันใหญ่ของคนเรา
ท่านรอซู้ล (ซ.ล.) ได้กล่าวถึงคุณลักษณะบางประการ ของภรรยาที่ดีที่เป็นเนี๊ยะมะฮฺ ความโปรดปรานอันยิ่งใหญ่สำหรับคนเราไว้ ความว่า : "ช่างเป็นความสุขเสียนี่กระไร สำหรับการมีภรรยาที่ดี ยามที่ท่านมองเธอท่านก็รู้สึกสุขใจ ยามที่ท่านไม่อยู่ เธอก็เป็นที่ไว้วางใจได้ ทั้งเรื่องตัวของเธอ และทรัพย์สินของท่าน และช่างเป็นความทุกข์เสียนี่กระไร สำหรับการมีภรรยาที่ไม่ดี ยามที่ท่านมองดูเธอท่านก็รู้สึกเจ็บปวด คำพูดคำจาของเธอทำร้ายท่านอยู่เสมอ ๆ ยามที่ไม่อยู่ ท่านก็ไว้วางใจเธอมิได้เลย ทั้งเรื่องตัวของเธอ และทรัพย์สินของท่าน"
การเลือกคู่ครอง ให้แก่บุตรหลานเป็นความรับผิดชอบ ที่สำคัญประการหนึ่งของพ่อแม่ผู้ปกครอง เพื่อการเริ่มต้นครอบที่ดี ท่านรอซู้ล (ซ.ล.) ได้ชี้นำเรื่องนี้ไว้ว่า
ความว่า : เมื่อมีบุคคลหนึ่งมาสู่ขอ (ลูกสาวของท่าน) โดยท่านพึงพอใจในกิริยามารยาท และความมีศาสนาของเขาผู้นั้นท่านจงจัดการสมรสเขา (กับลูกสาวของท่าน) มิฉะนั้นจะเกิดฟิตนะฮฺความเลวร้าย อีกทั้งความเสียหายอย่างใหญ่หลวงบนหน้าแผ่นดิน (รายงานโดยอิบนุมาญะฮฺ)
เมื่อทั้งฝ่ายชายและฝ่ายหญิง ต่างเป็นคนดี แน่นอน นั่นคือจุดเริ่มต้นของครอบครัวที่จะมีแต่บรรยากาศ ที่ประดุจสวนสวรรค์ในอนาคต เพราะดินดี ย่อมทำให้พืชพรรณงอกงามเจริญเติบโต (ด้วยประสงค์ของอัลลอฮฺ (ซ.บ.)) และดินไม่ดี ย่อมมิให้สิ่งใด นอกจากความกันดาร แห้งแล้ง
2. หมั่นพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมของภรรยาอย่างต่อเนื่อง ด้วยการ
2.2 เอาใจใส่เรื่องการประกอบอะมั้ล อิบาดะฮฺ ศาสนกิจต่าง ๆ อย่างสม่ำเสมอ
2.3 พยายามยกระดับอีหม่านในหัวใจของภรรยาให้สูงขึ้น เช่น ชักชวนให้ลุกขึ้นละหมาดกิยามุลลัยล์ ตะหัดญุด วิตริ อ่านอัล-กุรอานพร้อม ๆ กัน สอนบทซิกรุ้ลลอฮฺ ในเวลาและโอกาสต่างๆ ส่งเสริมการบริจาคเศาะดาเกาะฮฺ หาหนังสือตำรับตำราศาสนามาให้อ่าน รวมทั่งสื่อความรู้อื่น ๆ ที่เหมาะสม และที่สำคัญสุดคือ พยายามแนะนำเพื่อนที่ดี ๆ ให้ภรรยารู้จัก เพราะเพื่อนเป็นผู้มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมของคนทุกวัย ดังนั้น เพื่อนดีย่อมชักชวนภรรยาของเราให้คิด ทำ และพูดแต่สิ่งที่ดี ๆ
สอง : สร้างศรัทธาในหัวใจของสมาชิกในครอบครัว ด้วยการ
1. ทำให้บ้านเป็นสถานที่ สำหรับซิกรุ้ลลอฮฺในทุกรูปแบบ
ไม่ว่าจะเป็นการซิกรุ้ลลอฮฺในใจ การเปล่งเสียง การศอลาวาตสรรเสริญนบี การอ่านอัล-กุรอาน หรือแม้กระทั่งการชักชวนกันอ่านหนังสือ ที่เป็นความรู้ต่าง ๆ ทั้งศาสนา และเรื่องทางโลก ท่านรอซู้ลลอฮฺ (ซ.ล.) ทรงมีวจนะว่า
ความว่า : อุปมาบ้านที่มีกาซิกรุลลอฮฺกับบ้านที่ไม่มีการซิกรลลอฮฺ อุปมัยดั่งคนที่ยังมีชีวิตอยู่กับคนที่ตายไปแล้ว (รายงานโดยมุสลิม)
มีบ้านมุสลิมหลายหลัง ที่เป็นดั่งคนที่ตายไปแล้ว เนื่องจาก แต่ละวันไม่มีเสียงซิกรุ้ลลอฮฺ มีแต่เสียงเพลง เสียงนินทาว่าร้ายผู้อื่น แล้วมลาอีกะฮฺจะนำความสิริมงคล เข้ามาสู่บ้านประเภทนี้ได้อย่างไร ?
2. ทำให้บ้านเป็นกิบละฮฺ หมายความว่า
จงยืนหยัด จงกวดขันเรื่องการละหมาด ของสมาชิกในครอบครัวอย่างสม่ำเสมอ เพราะการละหมาดจะหักห้าม จากความชั่วร้ายทั้งปวง สร้างเกราะคุ้มกันให้แก่สมาชิกในครอบครัว ละหมาด คือการสร้างพลังชีวิต สร้างขวัญกำลังใจให้ทุกคน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในยามที่ครอบครัวต้องประสบกับภัย (บาลา) การทดสอบจากเอกองค์อัลลอฮฺ (ซ.บ.) การละหมาดจะสร้างกำลังใจให้ทุกคนเข้มแข็ง เกิดปัญญาและฝ่าฟันอุปสรรค์ปัญหาต่าง ๆ ไปได้ตลอดรอดฝั่ง พระองค์อัลลอฮฺ (ซ.บ.) ทรงตรัสว่า
ความว่า : โอ้บรรดาผู้ศรัทธาแล้วทั้งหลาย สูเจ้าทั้งหลายจงขอความช่วยเหลือ ด้วยความอดทนและการละหมาด โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในยามที่ครอบครัวต้องได้รับการทดสอบจากพระผู้เป็นเจ้า
และท่านรอซูลุลลอฮฺ (ซ.ล.) นั้น คราใดที่ท่านประสบความทุกข์ใจในเรื่องใด ท่านจะทำการละหมาด
3. ให้ความสำคัญเรื่องดุอาฮฺและสุนนะฮฺต่าง ๆ เช่น
- ดุอาฮฺขณะเข้าบ้าน ท่านรอซูลุลลอฮฺ (ซ.ล.) ทรงวจนะ ความว่า : เมื่อคนหนึ่งเดินเข้าบ้าน ของเขาพลันกล่าวพระนามของอัลลอฮฺ ทั้งขณะเข้าบ้านและรับประทานอาหาร ชัยฏอนจะกล่าว (กับพรรคพวกของมัน) ว่า พวกเราที่นี่ไม่มีที่กิน ที่นอนเสียแล้ว แต่หากเข้าบ้านโดยมิได้ กล่าวพระนามของพระองค์ ชัยฏอนจะกล่าวว่า พวกเรามีที่นอนแล้ว และหากขณะรับประทานอาหาร มิได้กล่าวพระนามของพระองค์อีก ชัยฏอนจะกล่าวว่า เราได้ทั้งที่กิน และที่นอนแล้วนะพวกเรา
4. อ่านซูเราะฮฺ อัล-บะกอเราะฮฺ หรืออย่างน้อยตอนท้ายซูเราะฮฺ เพื่อขับไล่ชัยฏอน และพลพรรคของมัน
- ท่านรอซูลุลลอฮฺ (ซ.ล.) ทรงมีวจนะว่า ท่านทั้งหลาย พึงอ่านซูเราะฮฺบะเกาะเราะฮฺ ในบ้านของท่านเถิด เพราะชัยฏอนจะไม่เข้าบ้าน ที่มีการอ่านซูเราะฮฺบะเกาะเราะฮฺ
สาม : จงทำให้บ้าน เป็นสังคมแห่งการเรียนรู้ ด้วยการ
- สร้างโอกาสให้สมาชิกในครอบครัวได้พูดคุยกัน ไม่ว่าจะขณะรับประทานอาหารร่วมกัน ไปทำกิจกรรมนอกบ้าน ไปซื้อของ หรือไปทัศนะศึกษาตามสถานที่ต่าง ๆ ในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับครอบครัว ทั้งที่เป็นปัญหาหรือเรื่องทั่ว ๆ ไป เช่นเรื่องชีวิต เรื่องเพื่อน เรื่องการเรียน และ ฯลฯ
- ท่านรอซูลุลลอฮฺ (ซ.ล.) ทรงเน้นย้ำให้มีการสอนสิ่งต่าง ๆ เหล่านี้แก่คนในครอบครัว แม้เขาจะเป็นทาสก็ตาม แล้วลูกเมียของเราซึ่งมิได้อยู่ในฐานะทาส ย่อมสำคัญยิ่งกว่า
- พ่อแม่นั้น คือ ครูคนแรกของลูก ๆ ความอีหม่านศรัทธา ความมีระเบียบวินัย การรักษาความสะอาด และสิ่งที่เป็นคุณลักษณะที่ดีต่าง ๆ นั้น เริ่มต้นที่บ้าน หากรอเวลาให้ครูที่โรงเรียนอบรมสั่งสอน คงจะไม่ทันเวลาอย่างแน่นอน
สี่ : ปลูกฝังมารยาทและฝึกการอยู่ร่วมกันในสังคม ด้วยการ
- สร้างโอกาสให้สมาชิกในครอบครัวได้พูดคุยกัน ไม่ว่าจะขณะรับประทานอาหารร่วมกัน ไปทำกิจกรรมนอกบ้าน ไปซื้อของ หรือไปทัศนะศึกษาตามสถานที่ต่าง ๆ ในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับครอบครัว ทั้งที่เป็นปัญหา หรือเรื่องทั่ว ๆ ไป เช่น เรื่องชีวิต เรื่องเพื่อน เรื่องการเรียน ฯลฯ
- ฝีกฝนมารยาทการเยี่ยมเยียนญาติพี่น้อง ตามวาระโอกาสสำคัญต่าง ๆ เช่น ช่วงเดือนรอมฏอน ร่วมงานวะลีมะฮฺ เยี่ยมผู้ป่วย ผู้เสียชีวิต โอกาสเหล่านี้ จะทำให้ครอบครัวของเรารู้จักมารยาทการเข้าสังคม การช่วยเหลือผู้ตกทุกข์ อีกทั้ง เป็นการติดต่อสัมพันธ์เครือญาติ อันจะนำมาซึ่งบะระกะฮฺ สิริมงคลแก่ครอบครัว
- หากมีข้อขัดแย้ง ระหว่างสามี ภรรยา ไม่ควรถกเถียงต่อหน้าลูก เพราะนั่นอาจจะเป็น ฝันร้ายติดตัวลูกไปตลอดชีวิต
- อย่านำคนไม่ดี เข้าบ้าน เพราะวันหนึ่งเขาอาจนำสิ่งไม่ดี มาสู่ครอบครัวของเรา หากมีธุระจำเป็น ต้องพูดคุยกับคนเหล่านี้ ควรจัดสถานที่ที่เหมาะสม และพูดคุยเท่าที่จำเป็นเท่านั้น
- พ่อแม่ต้องเอาใจใส่เรื่องลูกให้มาก ไม่ว่าจะเรื่องเพื่อนฝูง เรื่องส่วนตัว ห้องนอน กระเป่าหนังสือ หรือแม้กระทั่งพฤติกรรมการใช้คอมพิวเตอร์ หากเผลอเรอ ปล่อยปละละเลย สิ่งต่าง ๆ เหล่านี้ อาจทำให้เราสูญเสียลูกหลานไปก็เป็นได้ แต่การกวดขันเรื่องนี้ อย่าได้กระทำอย่างเปิดเผย หรือเมื่อพบสิ่งที่ไม่ดี ก็ควรพูดคุยอย่างมีเหตุผล ไม่ควรใช้ความรุนแรง เพราะวัยรุ่นเป็นวัยหัวเลี้ยวหัวต่อ "ตึงนักมักขาด หย่อนนักมักขมวดเป็นปม"
- การตักเตือน ลงโทษเป็นสิ่งจำเป็น เพื่อให้เกิดความหลาบจำ แต่วิธีการและปริมาณการลงโทษ ต้องพิจารณาให้เหมาะสมกับช่วงวัย ซึ่งหลาย ๆ ครั้ง ผู้มีประสบการณ์พบว่า มีวิธีการลงโทษมากมาย ที่นอกเหนือจากการ “ตี” ทั้งยัง สามารถเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมเด็ก ที่กระทำความผิดได้มากมาย
ห้า : คุณธรรม จริยธรรมนำครอบครัว ด้วยการ
- สอนความสุภาพอ่อนโยน ท่านรอซูลุลลอฮฺ (ซ.ล.) ได้มีวจนะความว่า : หากอัลลอฮฺ (ซ.บ.) ทรงประสงค์ให้ครอบครัวใดได้รับความดี พระองค์จะทรงประทานความสุภาพอ่อนโยน ให้แก่ครอบครัวนั้น
- ร่วมด้วยช่วยกันทำความดี ท่านรอซูลุลลอฮฺ (ซ.ล.) ทรงเป็นถึงศานทูตของพระผู้เป็นเจ้า แต่ชีวิตครอบครัวของท่าน ก็มิได้แตกต่างอะไรกับบุคคลทั่วไป ที่สำคัญทรงเป็นแบบอย่างที่ดี ในเรื่อการเอารู้เอาชี้ และช่วยเหลือเรื่องงานบ้าน งานเรือนอยู่สม่ำเสมอ
- สร้างบรรยากาศความสุข สนุกสนานให้เกิดขึ้นในครอบครัว ด้วยการ หยอกล้อกันระหว่างสามีภรรยา พ่อแม่ลูก เหล่านี้ คือสิ่งที่จะนำมาซึ่งความรักความอบอุ่น อันจะเป็นการถักทอสายใย แห่งความเอื้ออาทรซึ่งกันและกัน เป็นต้นทุนชีวิตครอบครัว ที่จะเอาไปใช้ในการดำรงชีวิต และฝ่าฟันอุปสรรคต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นกับครอบครัว ไม่ว่าจะปัจจุบันหรืออนาคต
ท่านรอซู้ลทรงวจนะความว่า : ทุกสิ่งที่ไม่มีการซิกรุลลอฮฺ ถือเป็นการละเล่น และไร้สาระ ยกเว้น สี่ประการ หนี่งในนั้น คือ การหยอกล้อกับภรรยา
"การเป็นแบบอย่างที่ดีของครอบครัว ไม่อยากให้ลูกสูบบุหรี่ อย่าสูบบุหรี่ให้ลูกเห็น ไม่อยากให้ลูกติดนิสัยโกหก อย่าโกหกลูก อยากให้ลูกละหมาด พ่อแม่ต้องนำลูกละหมาด"
“หากแม่ปูเดินไม่ตรงทาง ลูกปูจะเดินตรงทางได้อย่างไร”
“ท่อนไม้ที่ปักไว้กลางแดด มีรูปทรงอย่างไร เงาของมันย่อมเป็นเช่นนั้น”
“ร้อยพันคำสอน ไม่เท่ากับ หนึ่งแบบอย่าง”
บทความที่น่าสนใจ
