สีสนับสนุน-สีต้องห้าม ในการแต่งกายของอิสลาม

สีที่สนับสนุนและที่ไม่สนับสนุนให้ใส่ สำหรับเครื่องแต่งกายของชายและหญิง

คำถาม:  มีเครื่องแต่งกายสีใดที่ห้ามมุสลิมและมุสลิมะฮฺสวมใส่หรือเปล่า เช่น เสื้อผ้าสีแดง เป็นต้น?

คำตอบ:  มวลการสรรเสริญเป็นกรรมสิทธิ์ของอัลลอฮฺ

            ก่อนที่จะตอบคำถามนี้ ควรทราบประเด็นสำคัญก่อนว่า หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับสีของเครื่องแต่งกายสำหรับชายและหญิงนั้น อนุญาตทุกสียกเว้นที่มีข้อห้ามปรากฏในชะรีอะฮฺ ต่อไปนี้คือหลักฐานทางชะรีอะฮฺที่ส่งเสริมให้สวมเครื่องแต่งกายบางสีและห้ามสวมเครื่องแต่งกายบางสี

สีดำ: อุมมุ คอลิด บินตุ คอลิด กล่าวว่า ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม ได้นำเสื้อผ้ามาจำนวนหนึ่ง ในนั้นมีชุดเคาะมีเศาะฮฺสีดำตัวเล็ก ท่านกล่าวว่า “ท่านคิดว่าเราควรมอบมันให้แก่ใคร” ผู้คนต่างนิ่งเงียบ จากนั้นท่านกล่าวว่า “จงพาอุมมุ คอลิด มา” และเมื่อนางถูกพามายังท่าน ท่านได้ใช้มือหยิบเคาะมีเศาะฮฺแล้วส่งมันให้นาง และกล่าวว่า “ขอให้เธอจึงมีชีวิตยืนยาวตราบเท่ามันไม่สิ้นสลาย” ซึงมีลายสีเขียวหรือสีเหลืองอยู่ และท่านกล่าวอีกว่า “โอ้ อุมมุ คอลิด นี่ลายสะนาที่สดสวยน่ะ” และสะนาเป็นภาษาเอทิโอเปีย (บันทึกโดย อัลบุคอรี) 

ญาบิร เราะฎิยัลลอฮฺ อันฮุ  กล่าวว่า “ฉันได้เห็นท่านร่อซูลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม ในวันแห่งการพิชิตมักกะฮฺ สวมผ้าโพกศีรษะสีดำ” (บันทึกโดย มุสลิม) 

ท่านหญิงอาอิชะฮฺ เราะฎิยัลลอฮฺ อันฮา กล่าวว่า “ฉันได้ทำผ้าโพกศีรษะสีดำให้ท่านร่อซูลุลลอฮฺ  แล้วท่านได้สวมมัน แต่เมื่อท่านเหงื่อออกทำให้มีกลิ่นขนสัตว์ ท่านจึงถอดมันออก เพราะท่านชอบกลิ่นหอม” (รายงานโดย อบูดาวูด อัลหากิม (4/188) กล่าวว่าสายรายงานเศาะฮีหฺตามเงื่อนไขของชัยคฺสองท่าน อัซซะฮะบีเห็นด้วยกับเขา ชัยคฺ อัลอัลบานี กล่าวในอัศเศาะฮีหะฮฺ (5/168, หมายเลข 2136) ว่าเป็นดังที่พวกเขากล่าว อบูดาวูดให้ชื่อบทในสุนันของท่านว่า “บาบ ฟิส สะวาด - บทว่าด้วยเครื่องแต่งกายสีดำ”)  ผู้เรียบเรียง เอาวนฺ อัลมะอฺบูด (11/126) กล่าวว่า หะดีษนี้ชี้ให้เห็นว่าอนุญาตให้สวมเครื่องแต่งกายสีดำ และไม่ถือว่ามักรูฮฺแต่อย่างใด

อนึ่ง สีดำนั้น เป็นที่อนุญาตสำหรับชายและหญิง แต่หนึ่งในอุตริกรรม (บิดอะฮฺ) เกี่ยวกับสีนี้คือ การเจตนาสวมสีดำเพื่อไว้ทุกข์ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการเลียนแบบชาวคริสต์ด้วย 

ชัยคฺมุฮัมมัด อิบนุศอลิหฺ อัลอุษัยมีน กล่าวว่า (ฟะตาวา อิสลามิยะฮฺ, 3/313) การสวมสีดำเพื่อไว้ทุกข์นั้นเป็นความผิดที่ไม่มีพื้นฐานบนหลักการ เมื่อประสบกับความโศกเศร้าเราควรทำตามที่อิสลามได้สอนไว้ คือการกล่าว

“إِنَّا ِللهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُون ، اللّٰهُمَّ أَجِرْنِيْ فِيْ مُصِيْبَتِيْ وَاخْلُفْلِيْ خَيْرًا مِنْهَا”

(แท้จริงเราเป็นกรรมสิทธิ์ของอัลลอฮฺ และแท้จริงเราต้องกลับคืนสู่พระองค์ โอ้อัลลอฮฺ ขอพระองค์ทรงโปรดตอบแทนสำหรับความหายนะที่ประสบกับฉัน และขอทรงโปรดชดเชยแก่ฉันด้วยสิ่งที่ดีกว่า)

หากผู้ใดกล่าวประโยคนี้ด้วยความศรัทธาและหวังในการตอบแทนจากอัลลอฮฺ อัลลอฮฺจะทรงตอบแทนเขาในสิ่งนั้น และจะทรงทดแทนสิ่งที่เขาสูญเสียไปด้วยสิ่งที่ดีกว่า

ชัยคฺ อัลอุษัยมีน ยังกล่าวอีกว่า ในทรรศนะของเรา การเจาะจงสวมเครื่องแต่งกายบางประเภทในวาระแห่งความเศร้าโศกนั้นเป็นบิดอะฮฺ เพราะแสดงให้เห็นว่าบุคคลนั้นไม่พอใจต่อกำหนดของอัลลอฮฺ

สีขาว: อบูซัร ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม กล่าวว่า “ฉันได้มายังท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม ขณะที่ท่านกำลังนอนหลับในชุดสีขาว ฉันได้กลับมาหาท่านในเวลาต่อมา และท่านได้ตื่นนอนแล้ว...” (บันทึกโดยอัลบุคอรี ในเศาะฮีหฺของท่าน ในบท “บาบ อัซซิยาบ อัลบีฎ - บทว่าด้วยเครื่องแต่งกายสีขาว) 

อัลบุคอรีบันทึกว่า สะอัด กล่าวว่า “ฉันได้มองเห็นด้านซ้ายและด้านขวาของท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม ซึ่งมีชายสองคนสวมเครื่องแต่งกายสีขาวในวันแห่งสงครามอุหุด ฉันไม่เคยพบพวกเขามาก่อน” ชายสองคนนี้คือญิบรีลและมีกาอีล เช่นที่ อัลหาฟิซ อิบนุ หะญัร ได้กล่าวถึงใน ฟัตหุล บารี (10/295)

สีขาวนั้นเป็นสีที่ชอบให้สวมใส่ (มุสตะหับ) สำหรับคนที่ยังมีชีวิต และควรใช้ห่อศพคนตายด้วยสีขาวเช่นกัน ดังเช่นที่ระบุในหะดีษรายงานโดย อิบนุอับบาส กล่าวว่า ท่านร่อซูลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม กล่าวว่า “จงสวมเครื่องแต่งกายสีขาว เพราะมันเป็นเครื่องแต่งกายที่ดีที่สุด และจงห่อศพผู้ตายด้วยสีขาว” (บันทึกโดย อบูดาวูดและอัตติรมิซี อัลอัลบานีบอกว่าสายรายงานเศาะฮีหฺ ใน อะหฺกาม อัลญะนาอิซ (น.82)

สีขาวยังเป็นสีที่ชอบสำหรับชุดอิหฺรอม (เครื่องแต่งกายสำหรับการทำหัจญ์) ของผู้ชาย ซึ่งประกอบด้วย อิซาร (إِزَار - ผ้าท่อนล่าง) และริดาอฺ (رِدَاء - ผ้าท่อนบน)

สีเขียว: อบูรอมษะฮฺ กล่าวว่า “ฉันได้เห็นท่านร่อซูลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม สวมเสื้อผ้าสีเขียวสองชิ้น” (บันทึกโดย อัตติรมิซี บอกว่าหะดีษนี้มีสายสืบเฆาะรีบหะซัน และโดย อันนะซาอี, 5224)

สีแดง: มีรายงานว่าการสวมเครื่องแต่งกายสีแดงล้วนนั้นเป็นที่ต้องห้ามสำหรับผู้ชาย แต่ไม่ห้ามสำหรับผู้หญิง เพราะจากหะดีษของ อิบนุอุมัร ว่า “ท่านร่อซูลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม ห้ามมุฟัดดัม” (บันทึกโดย อิมามอะหมัดและอิบนุมาญะฮฺ, 3591) มุฟัดดัมคือการย้อมด้วยดอกคำฝอยให้เป็นสีแดง จากคำอธิบายของ อัสสินดี ใน สุนันอันนะซาอี บอกว่า มุฟัดดัมคือการย้อมด้วยสีแดง

มีรายงานว่า หากท่านอุมัร เราะฎิยัลลอฮฺ อันฮุ พบชายคนใดสวมเสื้อผ้าที่ย้อมด้วยดอกคำฝอยเป็นสีแดง ท่านจะดึงเขามา แล้วบอกว่า “จงนำมันไปให้ผู้หญิง” (บันทึกโดยอัตติรมิซี)

อับดุลลอฮฺ อิบนุ อัมรฺ กล่าวว่า “ชายคนหนึ่งซึ่งสวมเสื้อผ้าสีแดงสองชิ้นเดินผ่านท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม แล้วให้สลาม แต่ท่านไม่ได้ตอบรับ” (บันทึกโดย อบูดาวูดและอัตติรมิซี อัลบัซซารถือว่าอยู่ในระดับหะซัน โดยบอกว่า เราทราบจากสายรายงานนี้เพียงสายเดียว ซึ่งมี อบูยะหฺยา อัลก็อตตาต อันเป็นบุคคลที่นักรายงานหะดีษขัดแย้งเกี่ยวกับสถานะของเขารวมอยู่ในสายรายงานด้วย)

มีเหตุผลหลายประการว่าเหตุใดผู้ชายจึงห้ามสวมเครื่องแต่งกายสีแดง เช่น

- เพราะเป็นเครื่องแต่งกายของกุฟฟาร

- เพราะเป็นการประดับประดาของผู้หญิง ดังนั้นจึงถูกห้ามในกรณีของการเลียนแบบผู้หญิง

- เพราะเป็นเครื่องแต่งกายที่แสดงถึงความถือตัว ไม่สมควรที่สุภาพบุรุษจะสวมใส่

ข้อห้ามนี้สำหรับเครื่องแต่งกายที่ถูกย้อมด้วยสีแดงล้วนเท่านั้น เสื้อผ้าสีแดงที่มีสีอื่นผสมอยู่ด้วย เช่น สีขาว สีดำ จะไม่ถูกห้าม ดังปรากฏในหะดีษที่กล่าวถึงเสื้อหุลละฮฺ (حُلَّة) สอดลายสีแดง เช่นหะดีษของอัลบัรรออ์ เราะฎิยัลลอฮฺ อันฮุ กล่าวว่า “ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม มีความสูงระดับปานกลาง ฉันเห็นท่านสวมเสื้อหุลละฮฺสอดลายสีแดง และฉันไม่เคยพบสิ่งใดสวยกว่ามัน” (บันทึกโดย อัลบุคอรี, 5400) เสื้อหุลละฮฺจากเยเมนมักจะเป็นลายทางสีแดงสลับกับสีอื่น ไม่ใช่สีแดงล้วน

อิบนุ อัลก็อยยิม กล่าวว่า เครื่องแต่งกายของท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม นั้น มีรายงานจากอบู อัลวะลีด ได้บอกเราว่า ชุอฺบะฮฺ ได้บอกเราจาก อบูอิสหาก ซึ่งได้ยิน อัลบัรรออ์ กล่าวว่า “ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม มีความสูงระดับปานกลาง ฉันเห็นท่านสวมหุลละฮฺสีแดง และฉันไม่เคยพบสิ่งใดที่สวยกว่ามัน” หุลละฮฺนี้ประกอบด้วยอิซารและริดาอฺ (เสื้อผ้าท่อนล่างและท่อนบน) มันเป็นความผิดพลาดหากจะคิดว่ามันมีสีแดงล้วนและไม่ปนกับสีอื่น เพราะหุลละฮฺสีแดงคือเสื้อเยเมนสองชิ้นซึ่งถูกทอเป็นลายทางสีแดงและดำเหมือนเสื้อผ้าเยเมนอื่นๆ ... แต่สีแดงล้วนนั้นถูกห้ามอย่างหนักมาก ในเศาะฮีหฺอัลบุคอรีระบุว่า ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม ห้ามใช้ผ้าคลุมอานม้าสีแดง ...  ส่วนที่มีการกล่าวว่าอนุญาตให้แต่งกายด้วยสีแดงไม่ว่าจะเป็นผ้าสักหลาดหรืออื่นๆ นั้นเป็นความเห็นที่มีข้อสังเกต  อย่างไรก็ตามมันก็เป็นสิ่งที่ไม่ชอบ(มักรูฮฺ)อย่างมาก  (ซาด อัลมะอาด, 1/139)

และอัลลอฮฺคือผู้ทรงรอบรู้ที่สุด

ชัยคฺ มุฮัมมัด ศอลิหฺ อัลมุนัจญิด
Islamqa.com ฟัตวาหมายเลข 2943
islamhouse.com