สามารถที่เริ่มถือศีลอดหกวันเดือนเชาวาลได้หรือไม่ ก่อนที่จะทำการถือดอฮฺศีลอดรอมาฏอนในเมื่อวันที่เหลือไม่พอที่จะถือศีลอดเชาวาล
ถือศีลอดเชาวาล ก่อนชดใช้รอมฏอนได้หรือไม่ ?
คำถาม : สามารถที่เริ่มถือศีลอดหกวันเดือนเชาวาลได้หรือไม่ ก่อนที่จะทำการถือดอฮฺศีลอดรอมฏอนในเมื่อวันที่เหลือไม่พอที่จะถือศีลอดเชาวาล หมายถึง ไม่ทันครบหกสิ้นเดือนเชาวาลเสียก่อน?
มวลการสรรเสริญเป็นเอกสิทธิ์ของอัลลอฮ์ (ซ.บ.)
คำตอบ : ที่ถูกต้องแล้วการถือศีลอดหกวันนั้นเกี่ยวข้องกับการถือศีลอดรอมฏอน ต้องใช้รอมาฏอนให้ครบเสียก่อน จากหลักฐานดังคำพูดของท่านนบี (ซ.ล.) ที่ว่า
" مَنْ صَامَ رَمَضَانَ ثُمَّ أَتْبَعَهُ سِتًّا مِنْ شَوَّالٍ كَانَ كَصِيَامِ الدَّهْرِ . " رواه مسلم رقم 1984
“ใครได้ถือศีลอดในเดือนรอมฏอน หลังจากนั้นเขาได้ติดตาม(หมายถึงถือศีลอด) ด้วยหกวันของเดือนเชาวาล เสมือนว่าเขาได้ถือศีลอดทั้งปี”
คำว่า “ ซุมมา” เป็นคำที่ที่มีความเชื่อมโยงที่กลับไปหาประโยคข้างหน้า เป็นการชี้ให้เห็นถึงการเรียงลำดับ ซึ่งเป็นการชี้ให้เห็นว่า จำเป็นจะต้องให้เสร็จสิ้นจากการถือศีลอดชดใช้เสียก่อน(ทั้งการถือศีลอดในรอมฏอนและการถือศีลอดชดใช้) หลังจากนั้นให้ถือศีลอดหกวันของเดือนเชาวาล เพื่อว่าจะได้ผลตอบแทนตามที่มีปรากฏในหะดีษ
ถ้าหากว่าหะดีษนี้สามารถที่จะให้คนที่ต้องการชดใช้ถือศีลอดรอมฏอน ถือศีลอดเชาวาลได้เลย ก็คงกล่าวในสำนวนหะดีษว่า การถือศีลอดบางส่วนของรอมฏอน และคงไม่กล่าว ถือศีลอดในรอมฏอน
แต่ถ้าใครเกิดมีอุปสรรคที่ไม่สามารถที่ถือศีลอดหกวันในเดือนเชาวาลได้ เนื่องจากการถือศีลอดชดใช้ของรอมฏอน (หมายถึงหมดเดือนเชาวาลเสียก่อน) เช่นผู้หญิงที่มีเลือดหลังคลอดบุตร และเดือนเชาวาลทั้งเดือนได้ใช้ถือศีลอดชดใช้ของรอมฏอน สำหรับกรณีนี้ให้นางไปถือศีลอดหกวันของเชาวาล ในเดือนซุลฮิจญะห์ เนื่องจากนางมีอุปสรรค และสำหรับทุกคนที่มีอุปสรรค ให้เขาไปถือศีลอดชดใช้ของเชาวาลในเดือนซุลฮิจญะห์ หลังจากถือศีลอดชดใช้เดือนรอมฏอนเสร็จแล้ว สำหรับผู้ที่เดือนเชาวาลผ่านไปโดยที่เขาไม่ถือศีลอด แล้วเขามาถือศีลอดในเดือนซุลฮิจญะห์โดยที่ไม่มีอุปสรรคใดๆ เขาก็ไม่ได้รับผลบุญอันนี้
มีคนมาถามท่านเชคอุซัยมีน รอฮิมาอุลลอฮูตาอาลา สำหรับผู้หญิงที่ยังไม่ได้ชดใช้ศีดอดรอมฏอน จะอนุญาตให้เขาถือศีลอดเดือนเชาวาลก่อน หรือถือศีลอดชดใช้รอมาฏอนก่อน ?
คำตอบของท่านเชคในประเด็นนี้ หากผู้หญิงยังมีหน้าที่ต้องถือศีลอดชดใช้ของรอมฏอน ดังนั้นนางอย่าได้ถือศีลอดหกวันของเชาวาล นอกจากจะต้องถือศีลอดชดใช้เสียก่อน ในเรื่องดังกล่าว แท้จริงท่านนบี (ซ.ล.) ได้กล่าวว่า
( من صام رمضان ثم أتبعه ستا من شوال )
"ใครที่ถือศีลอดรอมฏอน หลังจากนั้นเขาได้ติดตามด้วยหกวันของเดือนเชาวาล"
และผู้หญิงคนใดที่ยังมีภาระที่ต้องถือศีลอดในรอมฏอน แล้วนางไม่ได้ถือศีลอดชดใช้ของรอมฏอน นางก็ไม่ได้รับผลบุญของการถือศีลอดเชาวาล (ในกรณีที่ถือศีลอดเชาวาลก่อนการชดใช้) นอกจากนางจะต้องถือศีลอดชดใช้ให้เสร็จสิ้นเสียก่อน ถึงแม้นางจะใช้เวลาชดใช้ศีลอดของรอมฏอนทั้งเดือนเชาวาล เช่นผู้หญิงที่มีเลือดหลังจากคลอดบุตร และไม่ได้ถือศีลอดวันหนึ่งวันใดในเดือนรอมาฏอน
หลังจากนั้นนางใช้เดือนเชาวาลทั้งเดือนจนหมด แล้วได้เข้าสู่เดือนซุลฮิจญะห์ ดังนั้นให้นางถือศีลอดหกวันของเดือนเชาวาลในเดือนซุลฮิจญะห์ และนางจะได้รับผลบุญของการถือศีลอดของเดือนเชาวาล เนื่องจากการล่าช้าของนางนั้นเป็นเหตุสุดวิสัยมีความจำเป็น (หมายถึงการถือศีลอดหกวันของเดือนเชาวาล) ที่เป็นอุปสรรค ดังนั้นนางจึงได้รับผลตอบแทน
จากหนังสือ มัจมูฮฟาตาวา 20/19 ดูเพิ่มเติมคำถามที่ 4082 /7863
เพิ่มเติม ในเรื่องดังกล่าว แท้จริงการชดใช้การถือศีลอดรอมฏอนนั้นจำเป็น และเป็นภาระแก่ผู้ที่ละศีลอดโดยมีอุปสรรค การถือศีลอดรอมฏอนนั้นยังเป็นหนึ่งในข้อบัญญัติอิสลาม ดังนั้นจึงจำเป็นที่จะต้องรีบเร่งในการปฏิบัติเพื่อให้หมดภาระจากเขา และการชดใช้(วาญิบ)ต้องอยู่ก่อนการกระทำที่เป็นเพียงการส่งเสริมให้กระทำ (หมายถึงการถือศีลอดหกวันของเชาวาล)
โดยภาพรวม ให้ดูคำถามที่ 23429 และ 40389 www.islamqa.com
แปลโดย อิสมาอีล กอเซ็ม
