คํากล่าวซะกาตฟิตเราะห์ (ผู้ให้และผู้รับ) ผู้ที่ต้องจ่ายซะกาต คือ มุสลิมทุกคนทั้งชายและหญิงที่มีชีวิตอยู่ในวันสุดท้ายของเดือนรอมฎอน เพื่อนำไปมอบแก่มุสลิมที่มีความเหมาะสมที่จะรับซะกาต
คํากล่าวซะกาตฟิตเราะห์ (ผู้ให้และผู้รับ)
ซะกาตฟิตเราะห์ หมายถึง การที่มุสลิมทุกคน ต้องจ่ายทานบังคับให้แก่มุสลิม โดยใช้อาหารหลักของท้องถิ่นบริจาคตามพิกัดที่ถูกกำหนด สำหรับประเทศไทยซึ่งรับประทานข้าวให้บริจาคข้าวสาร จำนวน 2.75 ลิตร หรือ 4 ทะนาน หรือบริจาคเงินโดยคิดตามราคาข้าวสารในท้องถิ่นนั้น
โดยผู้ที่ต้องจ่ายซะกาต คือ มุสลิมทุกคนทั้งชายและหญิงที่มีชีวิตอยู่ในวันสุดท้ายของเดือนรอมฎอน เพื่อนำไปมอบแก่มุสลิมที่มีความเหมาะสมที่จะรับซะกาต ซะกาตประเภทนี้ไม่ต้องรอกำหนดเวลา และไม่มีเงื่อนไขของจำนวนการบริจาค เพราะทุกคนต้องจ่ายเท่ากัน
คำเหนียตซะกาตฟิตเราะห์
**สำหรับผู้ให้ซะกาตฟิตเราะห์
- จำเป็นที่เขาจะต้องเหนียต ในขณะตวงข้าวสารด้วยว่า เป็นซะกาตของใคร ?
เช่น ถ้าตวงให้ตนเอง ให้เหนียตในใจว่า "นี่คือ ซะกาตฟิตเราะห์ของข้าพเจ้า ซึ่งเป็นฟัรดูเหนือข้าพเจ้าเพื่ออัลเลาะห์ต้าอาลา"
-ถ้าตวงให้ภรรยา ให้เหนียตในใจว่า "นี่คือ ซะกาตฟิตเราะห์ของ.....ภรรยาข้าพเจ้า ซึ่งเป็นฟัรดูเหนือข้าพเจ้าเพื่ออัลเลาะห์ต้าอาลา"
-ถ้าตวงให้บุตร ให้เหนียตในใจว่า นี่คือ ซะกาตฟิตเราะห์ของ.....บุตรข้าพเจ้า ซึ่งเป็นฟัรดูเหนือข้าพเจ้าเพื่ออัลเลาะห์ต้าอาลา"
แต่ถ้าตวงให้คนอื่น ก็ให้หนียตว่า "นี่คือ ซะกาตฟิตเราะห์ของ .... (ให้ใส่ชื่อ นาย/นาง) ซึ่งเป็นฟัรดูเหนือเพื่ออัลเลาะห์ต้าอาลา" เป็นต้น
- ให้ตวงเพื่อไปเลย 2.6 หรือ 2.7 โล เพื่อให้ได้ผลบุญเพิ่มขึ้น และเป็นการป้องกัน เพราะหากว่า ไม่ถึงจำนวน ก็ถือว่า ซะกาตนั้นใช้ไม่ได้
- และมื่อนำซะกาตฟิตเราะห์ ไปมอบให้กับผู้รับ แม้ว่าผู้นำไปมอบ มิได้กล่าวออกมาเป็นวาจาว่าเป็นของผู้ใด ก็ถือว่าใช้ได้แล้ว
- ทั้งนี้ เพราะตามมัสฮับชาฟีอีย์นั้น ถือว่า การตั้งเจตนา(เหนียต)ของผู้ออกซะกาตนั้น ถือเป็นสิ่งจำเป็น(วาญิบ) ดังนั้น เมื่อมีเจตนาแล้วในขณะที่ออกซะกาต ก็ย่อมถือว่าใช้ได้ ไม่ว่าจะมีการเปล่งวาจาออกมาหรือไม่ก็ตาม" (ดูหนังสือ อัลมัจญ์มัวะอ์ ชัรฮุ้ลมู่ฮัซซับ เล่มที่ 6 หน้า 157-158)
- แต่ด้วยมารยาทการปฎิบัติแล้ว ให้บอกสักนิดก็ยังดีว่า นี่เป็นซะกาตของนาย .. หรือ นาง .. (ใส่ชื่อ) เพื่อผู้รับจะได้ทราบว่าเป็นของผู้ใด(อันนี้เป็นความเห็นส่วนตัวคับ)
**สำหรับผู้รับซะกาตฟิตเราะห์
จำเป็นต้องเหนียตรับหรือไม่ ?
- ไม่จำเป็นต้องเหนียต แต่ให้รับได้เลย โดยไม่ต้องเหนียตว่า "ข้าพเจ้ารับซะกาตของนาย .. / นาง .. แต่อย่างใด
- "และหากผู้จ่ายซะกาต ได้จ่ายให้แก่ผู้มีสิทธิรับโดยในขณะที่จ่ายนั้น ผู้ให้มิได้กล่าวว่า สิ่งนั้นเป็นซะกาต หรือ ไม่ได้พูดอะไรเลย ก็ถือว่าใช้ได้ และเป็นซะกาตที่ลุล่วงแล้ว ดังที่ปวงปราชญ์ในมัสฮับชาฟิอีย์ได้ชี้ขาดเอาไว้"
(ดูหนังสือ อัลมัจญ์มัวะอ์ ชัรฮุ้ลมู่ฮัซซับ เล่มที่ 6 หน้า 227)
- สุนัตให้ผู้รับซะกาต ขอพรให้แก่ผู้นำซะกาตมามอบให้ว่า :
اجرك الله فيما اعطيت وبارك لك فيما ابقيت
คำอ่าน : "อาญ่าร่อกั้ลลอฮู่ ฟีมา อะอ์ตอยต้า ว่าบาร่อก้า ล่าก้า ฟีมา อับกอยต้า "
ความหมาย : "ขออัลเลาะห์ทรงตอบแทนแก่ท่าน ในสิ่งที่ท่านได้นำมามอบให้ และขออัลเลาะห์ทรงประทานความเพิ่มพูนในสิ่งที่ท่านคงเหลืออยู่"
- ผู้ให้จะกล่าวตอบอีกทีก็ได้ว่า :
امين ، تقبل الله منا ومنكم
คำอ่าน : อามีน , ต้าก๊อบบะลั่ลลอฮู่ มินนา ว่ามิงกุม
ความหมาย : "ขออัลเลาะห์ทรงตอบรับ(ความดี)ทั้งเราและท่าน"