เวลาพูดถึงคำว่าอดทน เรามักจะนึกถึงการอดทนต่อบททดสอบ ต่อความสูญเสีย ต่อ
โดย คุณครูขนมปัง
เวลาพูดถึงคำว่าอดทน เรามักจะนึกถึงการอดทนต่อบททดสอบ ต่อความสูญเสีย เจ็บไข้ ได้ป่วย หรือการได้รับบางความเดือดร้อน
นั่นเป็นชนิดหนึ่งของการอดทนเท่านั้น แต่ความจริงแล้วอดทนมีหลายประเภท นอกจากอดทนจากความยากลำบากหรือความเจ็บปวดทางกายใจที่ประสบ ยังมีการอดทนที่สำคัญ คือ อดทนที่จะทำความดี และอดทนที่จะทิ้งความชั่ว
อดทนอย่างหลัง หนักสุด เพราะถ้าทนไม่ได้ ก็ตกลงไปในความชั่ว ซึ่งอันตรายต่อใจ เพราะถ้าพลาดซ้ำ ๆ อาจทำหัวใจตาย(ด้าน)ได้
อิมามอัลฆอซาลีย์ กล่าวไว้ในหนังสืออีห์ยาอฺ เรื่องการอดทนว่า ‘การอดทนที่หนักที่สุด คืออดทนต่อความชั่ว ที่ถูกทำประจำเป็นกิจวัตรไปแล้ว’
อดทนที่จะไม่ชินกับความชั่ว ไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะถ้าทำจนชิน ไม่รู้สึกถึงอันตรายใดๆ การอดทนแบบนั้น เพื่อที่จะนำตัวเองออกห่าง และไม่กลับไปทำ มันจะยากขึ้นไปอีก
เวลาพูดว่าอดทน ก็อย่าจำกัดการอดทนแค่ต่อความเจ็บปวด นึกถึงอดทนด้านการทำอีบาดะฮและทิ้งอบายมุขด้วย
เพราะไม่มีความหมายหรอก คนที่ไม่พร่ำบ่นตอนเจอบททดสอบ แต่ไม่อดทนที่จะละหมาด ถือศีลอด และไม่อดทนที่จะละเลิกอบายมุข
ถ้าเช่นนั้น ย่อมเป็นคนไม่อดทนขนานแท้...
อิบนุลก็อยยิม กล่าวว่า :
อดทนต่อการทำความดี สูงส่งกว่าอดทนต่อการประสบเรื่องไม่ดี
เพราะอดทนต่อการทำความดี คือ การอดทนที่มาจากการเลือกของเรา
ในขณะที่อดทนต่อเรื่องไม่ดีที่ประสบ คือ การต้องอดทนแบบเลี่ยงไม่ได้
الصبر على الطاعة أعلى مقاماً من الصبر على البلاء،
لأن الصبر على الطاعة صبر إختيار ،
والصبر على البلاء صبر إضطرار
ابن القيم الجوزيه
