ไขข้อสงสัย: เหตุใดอิสลามอนุญาตให้ชายมีภรรยามากกว่าหนึ่ง ตอนที่ 3
บทความโดย: ผศ.ดร. วิศรุต เลาะวิถี
ในสังคมปัจจุบัน ปัญหาการนอกใจ การมี "กิ๊ก" หรือ "เมียเก็บ" กลายเป็นเรื่องปกติที่พบเห็นได้ทั่วไป จนบางครั้งถูกมองเป็นเรื่องธรรมดาของผู้ชาย อย่างไรก็ตาม พฤติกรรมเหล่านี้คือ การทำลายสถาบันครอบครัวอย่างเงียบเชียบ เพราะความสัมพันธ์ที่หลบซ่อนนั้นไร้ซึ่งเกียรติยศ ไม่มีข้อผูกมัดทางกฎหมาย และฝ่ายหญิง มักตกเป็นผู้เสียเปรียบ ถูกทอดทิ้งได้ง่ายดายโดยไม่มีใครรับผิดชอบ ซ้ำร้ายยังเป็นการทำผิดบาปใหญ่ (Zina) ที่ขัดต่อหลักศีลธรรมของทุกศาสนา
อิสลามมองเห็นธรรมชาตินี้ของมนุษย์ และตระหนักถึงปัญหาสังคมที่อาจเกิดขึ้น จึงมิได้ "บังคับ" ให้มีภรรยาเดียวจนปิดทางออก หรือ "ปล่อยเสรี" จนเกิดความวุ่นวาย แต่เลือกทางสายกลางคือการ "อนุญาต" ให้ชายมุสลิมมีภรรยาได้มากกว่าหนึ่งคน (แต่ไม่เกินสี่คน) เพื่อเป็นการเปิดประตูที่ถูกต้องตามครรลองคลองธรรม แทนที่จะปล่อยให้ผู้ชายไปแอบทำสิ่งที่ผิดบาป นอกบ้าน
การอนุญาตนี้เปรียบเสมือนการยกระดับสถานะของสตรี จากการเป็นเพียง "ของเล่น" ที่ต้องหลบซ่อน ให้กลายเป็น "ภรรยา" ที่ถูกต้องตามกฎหมาย เธอจะมีสิทธิอย่างเต็มที่ในการได้รับค่าเลี้ยงดู (นะฟะเกาะฮ์) ได้รับการปฏิบัติอย่างมีเกียรติ เป็นที่รับรู้ของสังคม และลูกที่เกิดมาก็มีสิทธิในมรดกอย่างถูกต้อง
อย่างไรก็ตาม การอนุญาตนี้มิได้มาเปล่า ๆ แต่มาพร้อมกับเงื่อนไขที่ "หนักหน่วง" และเข้มงวดอย่างยิ่งในคัมภีร์อัลกุรอาน พระเจ้าทรงตรัสไว้ชัดเจนว่า:
"...แต่ถ้าหากพวกเจ้าเกรงว่า จะไม่สามารถให้ความยุติธรรมได้ ก็จงมีแต่เพียงหนึ่งเดียว..."
ความยุติธรรม (Adl) ในที่นี้ครอบคลุมทั้งเรื่องเวลา การเลี้ยงดู การเอาใจใส่ และทรัพย์สิน ซึ่งเป็นเรื่องที่ยากมากสำหรับปุถุชนทั่วไป หากชายใดรู้ตัวว่าไม่สามารถให้ความยุติธรรมได้ การมีภรรยามากกว่าหนึ่งคน ก็จะกลายเป็นการสร้างบาปให้กับตัวเองทันที นอกจากนี้ การแต่งงานใหม่ต้องไม่ทำให้ภรรยาเดิมและลูก ๆ ต้องเดือดร้อนหรือถูกละเลย
บทบัญญัตินี้ จึงมีไว้เพื่อแก้ปัญหาสังคมในกรณีจำเป็น เช่น ในภาวะสงครามที่ผู้ชายล้มตายจำนวนมาก จนสตรีขาดผู้อุปการะ หรือในกรณีที่คู่สามีภรรยาไม่สามารถมีบุตรได้แต่ยังรักใคร่กันดีอยู่ ทางออกนี้จึงช่วยรักษาโครงสร้างครอบครัวและสังคมให้ดำเนินต่อไปได้ โดยไม่ต้องผลักไสฝ่ายหญิงไปสู่สถานะที่ไร้เกียรติ
โดยสรุป อิสลามเลือกที่จะจัดการกับความต้องการของมนุษย์และความเป็นจริงของสังคมด้วยระบบที่โปร่งใส การอนุญาตให้มีภรรยาหลายคน จึงมิใช่เรื่องของความมักมาก แต่เป็นมาตรการป้องกันความเสื่อมโทรมทางศีลธรรม เพื่อมิให้สังคมต้องจมอยู่กับวังวนของการคบชู้และการมีเมียเก็บ ซึ่งเป็นการทำลายศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์อย่างแท้จริง
บทความที่น่าสนใจ
