วิธีการทําตะยํามุม แทนอาบน้ำศพ ตายจากโควิด-19

วิธีการทําตะยํามุม แทนอาบน้ำศพ ตายจากโควิด-19

วิธีการทําตะยํามุม แทนอาบน้ำศพ ตายจากโควิด-19 ตามคำแนะนำจากท่านจุฬาราชมนตรี

เมื่อวันที่ 25 มี.ค.63 สำนักจุฬาราชมนตรีประกาศ ฉบับที่ 3 มาตรการป้องกันการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) 

ว่าด้วยเรื่อง การจัดการกับศพ (มัยยิต) ให้แก่ชาวมุสลิมในประเทศไทยได้ปฏิบัติตามเพื่อลดการสูญเสียและหยุดการแพร่ระบาดของโรค  

• ประกาศจุฬาราชมนตรี งดละหมาดวันศุกร์ที่มัสยิด (ฉ.3/2563)

กรณีผู้เสียชีวิตจากโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) นั้น ห้ามญาติและผู้มาเยี่ยม สัมผัสหรือจูบศพ ให้ดําเนินการดังนี้

1.  ให้ประสานกับเจ้าหน้าที่สาธารณสุขหรือเจ้าหน้าที่โรงพยาบาล ในการจัดการศพ ให้บุคคลที่เป็นมุสลิมทําการตะยัมมุมแทนการอาบน้ำศพในห้องปลอดเชื้อหรือ สถานที่ที่จัดเตรียมไว้โดยเฉพาะ

วิธีการทําตะยํามุม แทนอาบน้ำศพ ให้ทําตะยัมมุมก่อนบรรจุศพลงในถุง โดยผู้ทําหน้าที่ตะยัมมุม สวมชุดป้องกันการติดเชื้อ (PPE) แล้วตบฝุ่นที่เตรียมไว้ ครั้งที่ 1 เพื่อลูบใบหน้าศพ และตบฝุ่น ครั้งที่ 2 เพื่อลูบมือจนถึงข้อศอกหรืออย่างน้อยที่สุดลูบให้ถึงข้อมือ ทั้ง 2 ข้าง แล้วปิดถุงบรรจุศพ โดยถือเอาถุงบรรจุศพเป็นกะฝุ่น และให้ผู้นั้นทําการละหมาดให้แก่ศพ ณ สถานที่นั้น

ทั้งนี้ ในกรณีที่ ไม่สามารถทําตะยัมมุมได้ ให้ละหมาดแก่ศพในสภาพนั้น และหรือนําศพไปฝัง ณ สุสาน โดยไม่ต้องมีการละหมาดให้แก่ศพ

2.  ห้ามญาติผู้เสียชีวิตและผู้มาเยี่ยม สัมผัสหรือจูบศพ (มัยยิต)

เพิ่มเติม มาเรียนรู้เรื่องการตะยัมมุม สาเหตุที่ต้องตะยัมมุม วิธีการทําตะยํามุม ต้องทำอย่างไรบ้าง...

การตะยัมมุม (การใช้ดินฝุ่นแทนการใช้น้ำ)

การตะยัมมุม คือ การใช้มือทั้งสองข้างตบบนดินฝุ่นโดยตั้งเจตนาเพื่อได้รับอนุโลมให้ใช้ทำการละหมาดได้ เป็นต้น

การตะยัมมุม เป็นเอกลักษณ์อย่างหนึ่งของประชาชาติอิสลาม และเป็นสิ่งที่ทดแทนการชำระทำความสะอาดโดยการใช้น้ำ

อิสลาม ได้กำหนดให้ผู้ที่มีหะดัษเล็กหรือหะดัษใหญ่ทำการตะยัมมุม ได้หากที่ไม่สามารถใช้น้ำได้ ซึ่งบางครั้งอาจหาน้ำใช้ ไม่พบหรืออาจมีหรือหาน้ำใช้พบแต่ถ้าใช้แล้วจะมีอันตรายต่อร่างกาย หรือบางครั้งอาจไม่สามารถที่จะใช้น้ำได้  อัลลอฮฺตะอาลา ได้ตรัสว่า

ความว่า :  "และหากพวกเจ้าป่วยหรืออยู่ในการเดินทางหรือคนหนึ่งคนใดในพวกเจ้ามีการถ่ายทุกข์หรือได้สัมผัสหญิงมา แล้วพวกเจ้าไม่พบน้ำก็จงมุ่งหาฝุ่นดินที่สะอาด จงลูบใบหน้าและมือทั้งสองของพวกเจ้าจากฝุ่นดินนั้น" (อัลมาอิดะฮฺ : 6)

อนุญาตให้ตะยัมมุม ด้วยทุกสิ่งที่อยู่บนพื้นดินซึ่งมีความสะอาด ไม่ว่าจะเป็นดินฝุ่น หรือดินทราย หรือดินกรวด หรือดินโคลนเปียก หรือแห้ง

วิธีการตะยัมมุม

ให้ตั้งเจตนาเพื่อทำตะยัมมุม แล้วใช้ฝ่ามือทั้งสองตบลงบนฝุ่น หลังจากนั้นใช้ฝ่ามือทั้งสองนั้น ลูบใบหน้าแล้วลูบมือทั้งสอง โดยการลูบหลังมือขวาโดยใช้ฝ่ามือซ้ายและลูบหลังมือซ้ายโดยใช้ฝ่ามือขวาซึ่งบางครั้งอาจเริ่มลูบมือทั้งสองก่อนการลูบหน้าก็ได้

1- มีจากรายงานจากอับดุรเราะห์มาน อิบนฺ อับซียฺ จากบิดาของท่านได้กล่าวว่า

جَاءَ رَجُلٌ إِلَى عُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ فَقَالَ إِنِّي أَجْنَبْتُ فَلَمْ أُصِبِ الْمَاءَ فَقَالَ عَمَّارُ بْنُ يَاسِرٍ لِعُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ أَمَا تَذْكُرُ أَنَّا كُنَّا فِي سَفَرٍ أَنَا وَأَنْتَ فَأَمَّا أَنْتَ فَلَمْ تُصَلِّ وَأَمَّا أَنَا فَتَمَعَّكْتُ فَصَلَّيْتُ فَذَكَرْتُ لِلنَّبِيِّ صَلَّى اللَّهم عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهم عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : «إِنَّمَا كَانَ يَكْفِيكَ هَكَذَا» فَضَرَبَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهم عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِكَفَّيْهِ الْأَرْضَ وَنَفَخَ فِيهِمَا ثُمَّ مَسَحَ بِهِمَا وَجْهَهُ وَكَفَّيْهِ

ความว่า “มีชายคนหนึ่งไปหาท่านอุมัรฺ อิบนุ ค็อฏฏอบ เราะฎิยัลลอฮุอันฮุ แล้วกล่าวว่า ครั้งหนึ่งฉันมีญะนาบะฮฺ และฉันหาน้ำที่จะใช้ชำระไม่ได้ แล้วอัมมารฺ อิบนฺ ยาสิรฺ ก็ได้กล่าวแก่ท่านอุมัรฺ อิบนุ ค็อฏฏอบเราะฎิยัลลอฮุอันฮุ ว่าท่านยังจำได้มั้ยเมื่อตอนที่เราเดินทางไปด้วยกัน ซึ่งท่านนั้นมิได้ทำละหมาด ส่วนฉันใช้วิธีเกลือกกลิ้งร่างกายกับพื้นดินแล้วก็ทำละหมาด ฉันได้เล่าพฤติการณ์ดังกล่าวให้ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม ฟัง แล้วท่านก็บอกว่า “ความจริงแล้วท่านเพียงแค่ทำอย่างนี้ก็เป็นการพอแล้ว (หลังจากนั้นท่านนบีได้สาธิตวิธีทำตะยัมมุม ให้ดู) และท่านนบี ได้ใช้ฝ่ามือทั้งสองตบลงบนพื้นดิน แล้วก็เป่าฝุ่นที่ฝ่ามือทั้งสองแล้วจึงใช้มือทั้งสองลูบใบหน้าและมือทั้งสองข้าง”

(มุตตะฟะกุน อะลัยฮฺ โดยมีบันทึกในอัลบุคอรียฺ เลขที่ : 338 สำนวนนี้เป็นของอัลบุคอรียฺและมุสลิม เลขที่: 368)

2- มีรายงานจากท่านอัมมารฺ เราะฎิยัลลอฮุอันฮุมา ได้กล่าวเกี่ยวกับการทำตะยัมมุมไว้ความว่า ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ได้กล่าวว่า

فَقَالَ إِنَّمَا كَانَ يَكْفِيكَ أَنْ تَصْنَعَ هَكَذَا فَضَرَبَ بِكَفِّهِ ضَرْبَةً عَلَى الْأَرْضِ ثُمَّ نَفَضَهَا ثُمَّ مَسَحَ بِهِمَا ظَهْرَ كَفِّهِ بِشِمَالِهِ أَوْ ظَهْرَ شِمَالِهِ بِكَفِّهِ ثُمَّ مَسَحَ بِهِمَا وَجْهَهُ

ความว่า “ความจริงแล้วท่านเพียงแค่ทำอย่างนี้ก็เป็นการพอแล้ว หลังจากนั้นท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม ได้ใช้ฝ่ามือทั้งสองตบลงบนฝุ่น แล้วก็สะบัดฝุ่นที่ฝ่ามือทั้งสองออกและใช้ฝ่ามือซ้ายลูบหลังมือขวาและใช้ฝ่ามือขวาลูบหลังมือซ้าย แล้วใช้ฝ่ามือทั้งสองลูบใบหน้าของท่าน” (มุตตะฟะกุน อะลัยฮฺ โดยมีบันทึกในอัลบุคอรียฺ เลขที่ : 347 สำนวนนี้เป็นของอัลบุคอรียฺและมุสลิม เลขที่: 368)

เพื่อให้เห็นภาพอย่างชัดเจนถึงขั้นตอนการปฏิบัติได้ดังต่อไปนี้ (ตะยัมมุม(อินเทอร์เน็ต),ธันวาคม,2554)

1. ให้อ่าน “บิสมิลฺลาฮิรฺเราะหฺมานิรฺรอฮีม” ขณะเอามือทั้งสองตบลงไปเบา ๆ ที่ฝุ่นของดินที่สะอาด

2. ให้ตั้งเจตนาว่าจะทำตะยัมมุม

3. นำฝุ่นดินนั้นมาลูบใบหน้าให้ทั่วเขตของใบหน้า

4. จากนั้นให้ปัดฝุ่นดินที่ติดอยู่ที่ฝ่ามือออก

5. ต่อมาให้เอามือทั้งสองตบลงไปเบา ๆ ที่ฝุ่นดินที่สะอาด

6. ลูบแขนขวาด้วยมือซ้ายซึ่งมีฝุ่นดินติดอยู่ โดยเริ่มจากปลายนิ้วหลังมือขวาจนถึงข้อศอก แล้วเลื่อนไปตามท้องแขนจนถึงหัวแม่มือ และให้ลูบแขนซ้ายในทำนองเดียวกัน แต่มีหลายทัศนะที่ว่าแค่ข้อมือก็เป็นที่เพียงพอแล้วซึ่งได้อ้างมาจากมาจากอัลกุรอานในซูเราะห์มาอีดะฮฺและไม่ได้ปรากฏในอายะห์ดังกล่าวที่ต้องล้างถึงข้อศอกอีกด้วย

นักวิชาการมีทัศนะที่แตกต่าง (อับดุลลอฮฺ บินอับดุลรอฮฺมาน,2545:82) ดังนี้ ตบพื้นครั้งเดียว เพื่อลูบหน้าและฝ่ามือทั้งสองข้างในการตะยัมมุมใช้ได้หรือไม่? หรือจำเป็นต้องตบพื้นสองครั้ง ? และจำเป็นต้องลูบข้อศอกทั้งสองข้างด้วหรือไม่ ?

นักวิชาการบางท่าน เช่นอิหม่ามชาฟีอี มีทัศนะว่า ต้องตบพื้นสองครั้ง ครั้งหนึ่ง ลูบหน้าอีกครั้งหนึ่ง ลูบมือทั้งสองข้างจนถึงข้อศอกทั้งสองข้าง โดยอ้างหลักฐานจากหลายหะดิษ หะดีษที่รายงานโดย ฏอบรอนีย์ จาก อิบนุอุมัร รอฎียัลลอฮฺอันฮู ว่า

التيمم ضَربتانِ : ضَربةللوجه وضربةلليدينِ إلى المرفقينِ

ความว่า “การตะยัมมุม ต้องตบพื้นสองครั้ง ครั้งหนึ่ง ลูบหน้าอีกครั้งหนึ่ง ลูบมือทั้งสองข้างจนถึงข้อศอกทั้งสองข้าง” (บันทึกโดย ฏอบรอนีย์)[3]

นักวิชาการส่วนใหญ่ (อัลอิจมาอฺ) มีทัศนะว่า การตะยัมมุมตบพื้นครั้งเดียว โดยจะไม่มีการลูบนอกจากใบหน้าและมือทั้งสองข้าง โดยมีหลักฐานจากหะดีษหลายหะดีษ

หมายเหตุ :  การทำตะยัมมุม 1 ครั้ง จะใช้ละหมาดฟัรฺดูได้เพียง 1 ครั้งเท่านั้น แต่ยอมให้ทำสุนัตต่าง ๆ ละหมาดญ่านาซะฮฺและจับคัมภีร์อัลกุรฺอานได้ด้วย

• เก็บตัวอยู่ในบ้าน หยุดเชื้อโควิด ได้บุญเพราะเชื่อนบี
• เมื่อเกิด โรคระบาด ในสมัยซอฮาบะห์
• อย่ากลัวโควิด-19 มากกว่ากลัวอัลลอฮฺ ตื่นเถิดมุสลิมทั้งหลาย!
• อิสลามกับแมวนบีมูฮำหมัด (ซ.ล)
• มุสลิมเสียชีวิต จากโควิด-19 ต้องอาบน้ำหรือไม่?
• ก่อนละหมาด ใช้น้ำยาเจลล้างมือได้ไหม?
• ละหมาดฮายัต ขอให้พ้นภัยจากโรคไวรัสโคโรน่า 2019
• ในวันที่มีโรคระบาด อ่านดุอาอฺอะไรดี?
• ตายเกลื่อนจากโรคร้าย หนึ่งในสัญญาณวันกิยามะห์
• 10 คำแนะนำ พี่น้องมุสลิม ในวันที่มีโรคระบาด
• ปิดฝาภาชนะในเวลากลางคืน ทิ้งซุนนะฮ์สาเหตุโรคระบาด!
• ดุอาอฺขอให้พ้นจากภัยพิบัติและโรคระบาด